Bericht vanachter de tralies

DIAGNOSE


De minnaar heeft een half hart,
want hij heeft de andere helft
aan de liefde geschonken.
De beul heeft twee harten:
een om de anderen
tot het eind toe te haten,
en een om zichzelf
tot het eind toe te haten.
Soms, als hij moe wordt,
is hij genoodzaakt te werken
met één enkel hart.


- Faraj Bayrakdar, 1995






Toen nam God weer plaats op Zijn troon.
Eindelijk,
zoals de gewoonte was,
gromde de stem van de politieman
om het bezoek te beëindigen.
De vensters van de gevangenis sloten hun ogen.
De muren kregen een kleur
van diepe schaamte.


- Faraj Bayrakdar, Bezoek (1993, fragment)



Uit: Faraj Bayrakdar Spiegels van afwezigheid. Rotterdam, 2004, uitg. Bèta Imaginations i.s.m. Poets of All Nations (PAN) en Novib/Oxfam, [vert. Richard van Leeuwen]



Faraj Bayrakdar ontving in 2004 in Rotterdam de Free Word Award.
Hij zat om politieke redenen ruim veertien jaar vast in zijn land, Syrië, o.m. in de Saydanaya-gevangenis. Daar schreef hij onder andere het honderd strofen tellende titelvers Maraaya I-ghiyaab (Spiegels van afwezigheid) en vele andere gedichten die tot voor kort nog nooit in vertaling zijn gepubliceerd. De gedichten werden uit de gevangenis gesmokkeld in piepkleine lettertekens, op sigarettenvloeitjespapier.

Bayrakdar heeft in eigen land nog altijd een publicatieverbod, net als zijn vrouw, de schrijfster Manhal Alsaraj. In het Arabisch taalgebied wordt hij beschouwd als een van de belangrijke dichters van deze tijd. In 1998 werd de gevangen dichter door Human Rights Watch de Hellman-Hammet Award toegekend. De internationale schrijversorganisatie PEN eerde hem een jaar later met de Barbara Goldsmith Freedom-to-Write prijs.
De jury die hem in 2004 onderscheidde met de PAN/Novib Free Word Award bestond uit Neelie Kroes (voorzitter), Remco Campert, J. Bernlef, Anna Enquist, Silke Behl, Martin Mooij, Winfried van den Muijsenbergh en Joachim Sartorius. Het juryrapport prijst Bayrakdar voor zijn moed "met allen die zich, waar ook ter wereld, inzetten voor de vrijheid van het woord - ook wanneer deze vrijheid hen ontnomen wordt en zij de consequenties daarvan moeten ondergaan".


Zie ook: http://aidanederland.nl/cms/index.php