In plaats van een horizon

De vijf


1

's Morgens worden ze
naar de stenen plaats gevoerd
en tegen de muur gezet

vijf mannen
twee nog heel jong
de overigen in de kracht van hun leven

niets meer
valt er over hen te zeggen

2

wanneer het peloton
de wapens naar het oog toe brengt
verstart alles opeens
in het helle licht
van het onontkoombare

een gele muur
koud helderblauw
zwart draad op de muur
in plaats van een horizon

dat is het ogenblik
waarop de vijf zinnen in oproer komen
het liefst zouden ze vluchten
als ratten van een zinkend schip

voor de kogel zijn bestemming bereikt
zal het oog het projectiel zien naderen
het oor het stalen suizen registreren
zal scherpe rook de neusgaten vullen
een blaadje bloed het verhemelte beroeren
terwijl de tast verkrampt verslapt

nu liggen ze al op de grond
tot de ogen toegedekt met schaduw
de afmars van het peloton
hun knopen riemen
stalen helmen
zijn meer levend
dan zij die liggen bij de muur

3

ik heb dat niet vandaag gehoord
weet dat niet sinds gisteren pas
waarom dan schreef ik
onbenullige gedichten over bloemen

waarover spraken de vijf
in de nacht voor hun executie

over voorspellende dromen
een avontuur in een hoerenkast
auto-onderdelen
een zeereis
als hij schoppen had

moest hij niet beginnen
wodka was beter dan wijn
waarvan je hoofdpijn kreeg
over meisjes
vruchten
over het leven

en daarom kun je
in de poëzie de namen van griekse herders gebruiken
de kleuren van de ochtendhemel trachten te vereeuwigen
over de liefde schrijven
en ook
nog een keer
met dodelijke ernst
de bedrogen wereld
een roos
aanbieden


Zbigniew Herbert (1924-1998)


In: Verzamelde gedichten - vertal. uit het Pools: Gerard Rasch, Amsterdam, De Bezige Bij, 1999