Totdat het licht werd

EEN VLIEGTUIG VAN LUCHTBLAUW PAPIER

Vader, voor jou is dit vliegtuig van luchtblauw papier,
voor jou die met wijdopen ogen niet zag
hoe groot hij wel was met die dwaasheid van God.

Hoe gek je was, hoe idioot je de dood speelt,
nog steeds, vermomd als een man in een donker
kostuum, een piloot van Panamarenko.

Je kist kwam over, hing boven mijn hoofd, bijna stil,
gedragen door luchtlagen, leegte.

Tussen vodden van wolken danste de maan.
Totdat het licht werd, bleef je daar zweven.


© Juliën Holtrigter  


Uit: Juliën Holtrigter Het verlangen te verdwalen Amsterdam, De Harmonie, 2004

Daar lag ik

ONDER DE STERREN

Onder de sterren geslapen. Lang in de tijd

liggen kijken, in de ijlende, krijsende ruimte.

De vreemde vreugde die dat ondenkbare schept.

Ik zag een foto die iemand vanuit een kuil had genomen.

Uitzicht vanuit een graf, stond eronder. Je zag

een stuk van de hemel en de dunne kruinen van bomen.

Ik denk aan mijn vader, heel ver van huis, niet meer

bij machte terug te keren.

En aan mijn ex die ik plots bij mijn tandarts aantrof

boven mijn wijdopen mond, mooier en harder dan ooit,

met een slang in haar hand om het gruis en het vocht

weg te zuigen. Daar lag ik.

Ik zou zo graag licht willen reizen, met in mijn rugzak

niet meer dan wat kleren, een veldfles, een pen

en papier

© Juliën Holtrigter

Gedicht waarmee Juliën Holtrigter (1946, pseudoniem van dichter, fotograaf en beeldend kunstenaar Henk van Loenen) eind januari jl. de tweede editie van de Turing Nationale Gedichtenwedstrijd won. In de Stadsschouwburg van Amsterdam ontving Holtrigter de eerste prijs van € 10.000 uit handen van juryvoorzitter Gerrit Komrij.

Schoenen

LANDINWAARTS




Nacht nog op zee, sterren erboven,
het land links en rechts van de ruigte,
moeras.

Kijkend, wadend door laaghangend licht,
de doornen ontwijkend,
gaan wij op weg naar de top.

In schoenen van aarde steken haar voeten
asgrijs, zwart, heimweegroen,

een etmaal klimmen in mottige wolken
en nog verbergt zij haar hoogte.

Daarboven stroomt water uit rotsen,
daar waanzint de wind,

Ongelooflijke zon laat zich zien.
Het regent alleen boven zee.



© Juliën Holtrigter



Uit: Juliën Holtrigter Omwegen Zoetermeer, Mozaïek/Boekencentrum, 2001

Wat ze bewaren

ONDERAANZICHT, BOVENAANZICHT


Zware, verregende paarden, de hoeven diep
in de klei. En spreeuwen.

Maar nergens mensen.
Kijk wat ze sloopten. En wat ze bewaren:
roestige wagens en automaten.
Het blauw van de hemel vertilt zich eraan.

De toekomst is naar de archieven op weg.
Ons brein is te klein, zelfs ons eigen bestaan
puilt eruit.

Over de huizen te kijken, de dans te zien
van de daken, de zee daarachter, beneden
iemand die rent om een trein nog te halen.

Het licht, uit grijnzende auto’s gelekt, verliest
zich in bouwpuin en koude machines.

© Juliën Holtrigter




Uit: Juliën Holtrigter Het feest van de schemer,
Amsterdam, De Harmonie, 2009

Geheim

AARDE




Zoals ze leefden zo liggen ze hier
ook begraven, dicht op elkaar, bijna
hand in hand.

Spandiensten verleent men elkaar
tot op de rand van de dood.

Blinde paarden draven erheen,
met koetsen maar zonder koetsiers.
Het is het geheim van de hemel.

Zo hoog komen de mussen niet,
waar de zwaluwen buitelen, tuimelen
door de geweldige ruimte.



© Juliën Holtrigter



Uit: Juliën Holtrigter Omwegen Zoetermeer, Mozaïek/Boekencentrum, 2001

Groot licht

ONVERWACHT BEZOEK




God woont ver weg.
Ik heb zelfs zijn honden nooit horen blaffen.
Ik heb van zijn brood gegeten maar ik
verleerde van hem te spreken.

Hij schreef mij nog wel eens en vroeg het
dan weer: waar is je broer?
Wel, zijn Volvo staat hier voor de deur,
zijn groot licht gericht op de hemel.
Hij gaat juist vertrekken.

Van auto’s houd ik alleen in de nacht.
Hun harde glans en de kracht van hun
brullende motor, hun draai in
het opspattend grind.

© Juliën Holtrigter

Uit: Juliën Holtrigter Het stilteregister, De Harmonie, 2006

Een koets met geleerden

NATUURLIJKE HISTORIE



Heel vroeger hadden de mensen niets anders
te doen dan naar de sterren te kijken.
Ze hingen wat rond bij een bron en leefden van
noten en vijgen.

In vorige werelden was er of stront of niets dan
hel engelenzang uit zeer strenge engelenstrotten.
Er was ooit een wereld waar zwaluwen zwijnen
knipten en schoren, voor niets.

Er was eens een tuin, een lusthof met
onaanraakbare bomen,
een pad vervoerde een kar, geladen met boeren,
vervolgens een koets met dichters en denkers,
een koets met geleerden, techneuten en klerken,
daar achteraan een wagen vol tweedracht en
twijfel. En zaad.






© Juliën Holtrigter






Uit: Juliën Holtrigter Het verlangen te verdwalen Amsterdam, De Harmonie, 2004

In hemdsmouwen

ZONDAGNAMIDDAG




Zondagnamiddag, krekels naaien de stilte.
Ik volg de spoorbaan, de brandnetels bloeien,
de bramen smaken naar niets en naar bloed.

Het dorp ligt verscholen in dichte grijzen.
Ik herken het, dit lopen: zo kwam ik thuis.
Van het nog warme huis staan de ramen wijd open.

Het bijna doorzichtige hoofd in de kamer
is van mijn vader, hij kijkt naar buiten.
In hemdsmouwen wacht hij op onweer en regen.

Zo jongen, zal hij wel zeggen, dat is lang geleden.
Wat brengt je hier, waar heb je gezeten?
Hij vraagt niets maar gebaart: hoor, het begint.

Hij loopt naar de deur, naar de stromende regen.
Hij zal zwijgen en knikken en alles vergeten.




© Juliën Holtrigter



Uit: Juliën Holtrigter Omwegen Zoetermeer, Mozaïek/Boekencentrum, 2001

Waar het kwaad niet kan komen

KLEINE PASTORALE



In D. heerst de rust van een nacht op het land.
De inwoners slapen. De schoorstenen stomen
hun zweetlucht naar buiten, het blaffen der honden
verstomt. De lijven draaien zich nog eens om,
hun kleine lusten steken de kop in dromen.

In dit dorp, waar het kwaad niet kan komen,
rust zacht de hand, luiert de pols op de rand van
het bed, sluipt de weemoedige wesp langs
het laken omhoog, bevuilen de luizen
de eens zo blanke agenda.

Lazarus lepelt de wacht zijn eieren uit,
totdat hij zich wakker zal braken.
Aan de muur een verouderde kaart van Europa.





© Juliën Holtrigter



Uit: Juliën Holtrigter Omwegen Zoetermeer, Mozaïek/Boekencentrum, 2001