Lichtzinnig

MIDDEN IN VELE BEZIGHEDEN


Midden in vele bezigheden
die geen uitstel dulden
ben ik vergeten
dat een mens ook moet
sterven

lichtzinnig
verzuimde ik die plicht
of vervulde hem
oppervlakkig

vanaf morgen
wordt alles anders

begin ik met zorgvuldig sterven
verstandig optimistisch
zonder tijdverlies


© Tadeusz Różewicz



- uit het Pools vertaald door Karol Lesman -


Uit: Karol Lesman (red.) Heb medelijden, tijd - Poolse poëzie van de twintigste eeuw.
Leiden, Plantage, 2003

En nog iets

WAT IK ZAL MISSEN



de glimlach van Wieslawa
als zij goedemorgen zegt
en welterusten

en als zij niets zegt

als zij de deur achter mij sluit
en opent

na een lange reis
en na terugkeer
uit een voor haar ver land
waar ik een gedicht bouwde

wat ik zal missen

de stilte tussen onze gezichten
en de woorden die niet zijn
uitgesproken
want dat wat goddelijk is
tussen menselijke wezens
zoekt voortdurend
naar uitdrukking

wat ik zal missen

'het ganse leven'
en nog iets
groots geweldigs
buiten het woord
buiten het lichaam



© Tadeusz Różewicz

- uit het Pools vertaald door Karol Lesman -



Uit: Tadeusz Różewicz De rest is zwijgen, een keuze uit de gedichten 1946-2002
- vert. en red. Karol Lesman. Breda, De Geus, 2003

Jaloers

LAAT ONS


Vergeet ons
en onze generatie
leef als mensen
vergeet ons

wij waren jaloers
op planten en stenen
jaloers op honden

was ik maar een rat
zei ik toen tegen haar

was ik maar niet
kon ik maar inslapen
en na de oorlog wakker worden
zei ze met haar ogen dicht

vergeet ons
vraag niet naar onze jeugd
laat ons


© Tadeusz Różewicz





- uit het Pools vertaald door Karol Lesman -


Uit: Tadeusz Różewicz De rest is zwijgen - vert. en red. Karol Lesman. Breda, De Geus, 2003

Richting Arcadië

WETEN


Niets wordt nooit
verklaard
niets goedgemaakt
niets beloond

niets nooit

de tijd heelt niets
wonden worden nooit een litteken
nooit neemt een woord
de plaats in van een ander woord

geen gras overwoekert de graven
gestorvenen gaan dood
en herrijzen niet

de wereld gaat niet ten einde

de poëzie zal zich voortslepen
verder
richting Arcadië
of de andere kant op


© Tadeusz Różewicz


- uit het Pools vertaald door Karol Lesman -

Uit: Tadeusz Różewicz De rest is zwijgen, een keuze uit de gedichten 1946-2002 - geselecteerd, uit het Pools vertaald en van een nawoord voorzien door Karol Lesman. Breda, De Geus, 2003

Berg van de armen

GOUDEN BERGEN


Voor het eerst
zag ik bergen
toen ik zesentwintig
was

Ik lachte niet
ik schreeuwde niet
in hun aanschijn
sprak ik op fluistertoon

Toen ik thuiskwam
wilde ik vertellen
aan moeder
hoe bergen eruitzien

Het was een ingewikkeld verhaal
's nachts
ziet alles er anders uit
ook bergen en woorden

Moeder zweeg
misschien was ze in slaap gevallen
van vermoeidheid

In de wolken
groeide de maan
de gouden berg
van arme mensen


Tadeusz Różewicz

- vertaling uit het Pools: Karol Lesman -



Uit: Tadeusz Różewicz De rest is zwijgen, een keuze uit de gedichten 1946-2002
- geselecteerd, vertaald en van een nawoord voorzien door Karol Lesman. Breda, De Geus, 2003

Een olifant met twee blauwe leeuwen

MASKER



Ik kijk naar een film over het carnaval van Venetië
waar reusachtige poppen
geluidloos schaterlachen
en een jongedame te mooi voor mij een
inwoner van een plaatsje in het Noorden
schrijlings een ichtyosaurus berijdt.

Opgravingen in mijn land tonen kleine zwarte
met gips dichtgeplakte hoofden wrede glimlachen
maar ook bij ons draait de bonte mallemolen
en het meisje met de zwarte kousen lonkt
een olifant twee blauwe leeuwen met rode tong
en vangt een trouwring uit de lucht.

Onze lichamen zijn weerbarstig en niet geneigd tot rouwen
onze verhemelten proeven de liefde
herschik de papieren linten en kransen
buig voorover: heup tegen heup
je dijen zijn vol leven
kom laten we vluchten.


Tadeusz Różewicz (1946)

- uit het Pools vertaald door Karol Lesman -


Uit: Tadeusz Różewicz De rest is zwijgen, een keuze uit de gedichten 1946-2002 - vert. en red. Karol Lesman. Breda, De Geus, 2003

Onze generatie

LAAT ONS


Vergeet ons
en onze generatie
leef als mensen
vergeet ons

wij waren jaloers
op planten en stenen
jaloers op honden

was ik maar een rat
zei ik toen tegen haar

was ik maar niet
kon ik maar inslapen
en na de oorlog wakker worden
zei ze met haar ogen dicht

vergeet ons
vraag niet naar onze jeugd
laat ons

Tadeusz Różewicz

- vertaling uit het Pools: Karol Lesman -


Uit: Tadeusz Różewicz De rest is zwijgen, een keuze uit de gedichten 1946-2002 - geselecteerd, vertaald en van een nawoord voorzien door Karol Lesman. Breda, De Geus, 2003